Unia Europejska doświadczyła znaczącej zmiany w swojej polityce energetycznej, importując w styczniu 2025 roku rosyjski skroplony gaz ziemny (LNG) o wartości 1,07 miliarda euro (1,17 miliarda dolarów). Jest to najwyższy poziom wydatków na rosyjski LNG od stycznia 2023 roku. Ten wzrost importu nastąpił pomimo trwających sankcji oraz konfliktu pomiędzy Rosją a Ukrainą, co ukazuje złożoną sytuację w kwestii polityki energetycznej UE.
Kluczowe wydarzenia
Rekordowy import: W styczniu 2025 roku całkowity import gazu z Rosji do UE (zarówno gazu rurociągowego, jak i LNG) wyniósł 1,9 miliarda euro (2,08 miliarda dolarów), co jest najwyższym poziomem od dwóch lat.
Gwałtowny wzrost importu LNG: Import rosyjskiego LNG wzrósł o 17% w porównaniu z grudniem 2024 roku oraz aż o 57% w porównaniu ze styczniem 2024 roku.
Najwięksi importerzy rosyjskiego LNG w UE:
- Francja: 455 mln euro (497 mln dolarów)
- Hiszpania: 261,5 mln euro (285 mln dolarów)
- Belgia: 256,7 mln euro (280 mln dolarów)
- Holandia: 100 mln euro (109 mln dolarów)
Czynniki wpływające na zmianę polityki
- Ograniczone sankcje: Sankcje UE dotyczące rosyjskiego LNG były dotychczas minimalne; dopiero od 26 marca 2025 roku zacznie obowiązywać zakaz reeksportu i przeładunku rosyjskiego LNG.
- Sprzeciw wobec embarga: Niektóre kraje UE, zwłaszcza Francja, Słowacja i Węgry, sprzeciwiają się wprowadzeniu pełnego embarga na rosyjski LNG.
- Obawy o bezpieczeństwo energetyczne: Niskie zapasy gazu, wysokie zużycie spowodowane chłodną pogodą oraz nadchodzące wybory w Niemczech przyczyniają się do niechęci wobec zaostrzenia sankcji.
- Pośredni import: Zintegrowana sieć gazowa UE umożliwia redystrybucję rosyjskiego LNG na terenie całej wspólnoty, co utrudnia śledzenie pochodzenia gazu i pozwala niektórym państwom członkowskim na jego pośredni import.
Konsekwencje i perspektywy na przyszłość
Obecna sytuacja rodzi pytania o determinację Unii Europejskiej do ograniczenia zależności od rosyjskich źródeł energii. Choć plan REPowerEU zakłada zakończenie zależności od rosyjskich surowców energetycznych do 2027 roku, obecny trend wskazuje na bardziej skomplikowaną rzeczywistość. Komisja Europejska opracowuje strategię przejściową mającą przyspieszyć stopniowe wycofywanie się z rosyjskiego gazu, jednak nie określono jeszcze konkretnej daty zakończenia tego procesu.
Aby rozwiązać ten problem, Komisja Europejska oraz państwa członkowskie powinny pilnie opracować środki mające na celu ograniczenie dochodów Rosji ze sprzedaży LNG bez narażania bezpieczeństwa energetycznego Europy. Może to obejmować wprowadzenie embarga na rosyjski LNG, zakończenie istniejących kontraktów oraz zwiększenie importu z alternatywnych źródeł, takich jak Stany Zjednoczone.